Al het water dat via rivieren eeuwenlang ons land passeerde, op zoek naar het laagste punt, nam onderweg wel eens een boom mee.

Ook waaiden er door een vliegende storm bomen langs oevers om, die bleven dan half in het water liggen. Totdat wij de boel gingen opruimen.

De mens heeft alles dat hem in de weg zat verwijderd. Voor de veiligheid van de scheepvaart, maar ook vanwege de doorstroom. Veel verbindingen zoals kanalen en grachten zijn kale bakken waarin een natuurlijke structuur ontbreekt.

Een vijfde deel van ons land bestaat uit water.

Ecosystemen beperken zich niet tot de bovengrondse wereld, daar zijn we intussen wel achter. Het bodemleven kreeg al steeds meer aandacht, daarna was Nederland onder het wateroppervlak aan de beurt.

Sinds we niet meer van alles lozen via de riolering is het water wel een stuk schoner. Maar de waterbiodiversiteit kan een stuk beter.

Hout is belangrijk voor de levenscyclus van vissen. Er groeit van alles op en jonge vissen kunnen zich er makkelijk verschuilen. Op verschillende plekken in Nederland vinden experimenten plaats, waarbij onder water structuur wordt aangebracht.

Dit houten kadaver ligt in een vertakking van de IJssel. Het is daar niet door een vliegende storm terecht gekomen. Rijkswaterstaat heeft het daar neergelegd en aan de bodem vastgemaakt.

Bij een hoge waterstand in de rivier verdwijnt hij onder water. Zo’n ingreep vraagt om een goed onderbouwd verhaal. Vandaar dat we de soorten die zich onder water op en rond de boom ontwikkelen willen monitoren.

De twee mannen die met deze taak zijn belast doen dat met behulp van een onderwaterstofzuiger.

Niet een die je in een winkel of online kunt kopen, maar een door Waardenburg Ecology zelfbedacht eenvoudig apparaat. Een pvc pijp met aan één uiteinde een pomp die water aanzuigt.

Via een T-stuk wordt het water naar binnen gezogen. Door een vernauwing gebeurt dat rustig, zonder dat veel schade wordt toegebracht aan kleine beestjes.

Aan het eind van de buis worden die opgevangen in een soort schepnet dat dienst doet als stofzuigerzak. Het net wordt af en toe geleegd in een ton die drijft in een rubberen band.

De inhoud wordt door onderzoekers vergeleken met wat er van de stenen die langs de oever liggen wordt opgezogen. Zo hopen zij iets te weten te komen over het belang van hout op de rivierbodem.

De voortvarendheid waarmee wij de wereld naar onze hand hebben gezet blijkt nu toch niet zo’n goed idee. Om de problemen op te lossen moet er iets worden teruggedraaid.

Wat ooit was opgeruimd wordt weer netjes weer teruggelegd. De mens als spijtoptant. Het is veelzeggend voor allerlei situaties rond natuurherstel.

 

Achteruit is soms de enige manier om vooruit te komen. Vooral op een doodlopende weg.